Gelukkig Nieuwjaar!

Voordat we vanavond de oliebollen, champagne, kou en feestjes in duiken willen we nog snel van de gelegenheid gebruikmaken jullie allemaal een fantastisch feest te wensen en uiteraard een gelukkig 2010!



Bij een mooie gelegenheid hoort natuurlijk een mooie geur. Zelf ga ik voor m'n all-time favourite: Guerlain L'Heure Bleue. Wat dragen jullie vanavond?

Laat het aftellen beginnen!

Spot de trend!

Niche is hot. Niet alleen lijkt de praktijk erop te duiden dat de jongere generatie beter geïnformeerd is over en meer openstaat voor niche-parfums, ook qua opbrengsten gesproken is het een aantrekkelijke markt - juist in tijden van recessie, gek genoeg. Je kunt dan ook de gelederen van juwelen-horloges-en-mode-ontwerpers het niet aanrekenen dat ze een hapje van die markt willen opeisen: huizen als Hermès, Chanel, Armani, Prada en Guerlain hebben al een paar jaar een ultra-exclusieve serie geuren naast hun aanbod voor het plebs, en recentelijk hebben ook Van Cleef & Arpels (juwelen) en Cartier (juwelen en horloges) zich aan de niche gewaagd. Niet iedereen kan de introductie van deze kleine legertjes aan uniforme, minimalistische flessen echter waarderen - uit verschillende hoeken komen klachten dat de hoeveelheid aan nieuwe lijnen de spoeling dun maakt en bovendien kunstmatig de prijs van álle niche-lijnen opdrijft.

Hoe het ook zij: ik spot bij dezen een trend. Wil iemand een gokje wagen welk bedrijf als volgende de niche-markt gaat overspoelen met een luxe lijn? Inzicht in andere trends? Laat het weten.

Om het interessanter te maken geef ik originele 4ml monsters van de Hermèssences Paprika Brasil en Vanille Galante weg aan het brein achter één willekeurig gekozen reactie.
Alle reacties van vóór dinsdag 17 november 12:00 doen automatisch mee!

Opinie: 'Ik ruik, ik ruik... wat ik niet hoor te ruiken'

Een mooie foto of schilderij zou nageschetst kunnen worden, in een poging het aan iemand te beschrijven. Een leuk nummer op de radio is na te neurieën. Maar voor geuren heb je doorgaans slechts een ontoereikend arsenaal aan woorden en beschrijvingen tot je beschikking.

Deze zijn op hun beurt weer gelimiteerd door hoeveel associaties je zelf kunt maken: hoe kun je immers de geur van een roos herkennen in een geur wanneer je nog nooit van je leven een roos geroken hebt?

Geuren zijn niet eenvoudig na te vertellen.

Top-, hart- en grondnoten

Goede geuren veranderen van karakter en accenten wanneer je ze door de dag heen draagt. Dit komt door de verschillende verdampingseigenschappen van gebruikte aromachemicaliën. Parfumhuizen gebruiken sinds jaar en dag een conventie om de dynamische verandering van een parfum te beschrijven.

Een parfum bestaat uit drie lagen: topnoten, hart- of middennoten en grondnoten (basenotes). Samen worden zij in een geurpiramide beschreven.

In de topnoten vinden we de overheersende accenten die je ruikt in de eerste minuten na de applicatie. De accenten worden veroorzaakt door de kleinere moleculen die makkelijker verdampen en daarmee de receptoren in je neus bereiken. Deze kleinere moleculen kunnen bijvoorbeeld aldehydes zijn, zoals het vaakgebruikte molecuul Citral. Veel geuren beginnen met een citrusopening die snel afzwakt, omdat de moleculen snel wegverdampt zijn.

De hartnoten zijn het hart van de geur: de accenten die 'de geur de geur' maken, vinden we hierin terug. Deze zijn het sterkst van zo'n 15 minuten tot enkele uren na applicatie van de geur.

Grondnoten zijn wat er van de geur overblijft, wanneer de body, de kern van de geur allang vervlogen is. Dit zijn de laatste accenten van de geur die je ruikt wanneer je je 's avonds omkleedt om naar bed te gaan, bijvoorbeeld.

Perceptie vs. werkelijkheid

Natuurlijke extractiemethodes produceren essentiele oliën die inherent anders ruiken dan het originele voorwerp, wanneer je ze zou verdunnen in een alcoholoplossing. De verschillende extractiemethodes geven zelf ook nog eens dramatische andere accenten aan de geur. Indien het de bedoeling van de parfumeur is, om een zo natuurgetrouw mogelijke geur van - bijvoorbeeld - een roos te maken, heeft hij daar een boel andere, vaak synthetische, aromachemicaliën voor nodig.

Nicheparfumeur Andy Tauer uit Zürich legt bijvoorbeeld uit dat hij voor zijn Une Rose Chyprée (2008) op twee manieren aan de uiteindelijk rooskarakter van de geur is gekomen. Hij heeft een roosextract getrokken uit oplossingen (rose absolute) gebruikt, maar daarnaast ook essentiële oliën uit stoomdestillatie van roosbladeren. Beide methodes extraheren geurmoleculen met andere verhoudingen uit de roos, en ironisch genoeg ruikt geen van beide producten als een 'echte roos', maar naar een interpretatie ervan.

(bron: fragantica.com)

Daarnaast gebruiken veel parfumeurs tegenwoordig synthetische geurmoleculen. Dit zijn stoffen die niet in de natuur te vinden zijn, maar in het laboratorium worden gemaakt. Synthetische ingrediënten roepen bij mensen echter vrijwel altijd associaties op die ze kunnen beschrijven, simpelweg omdat onze hersenen de geur willen herkennen, associëren met iets wat het kent.

Een molecuul als Calone (methylbenzodioxepinone; L'Eau d'Issey (1992) / Cool Water (1988)) geeft mensen vaak de perceptie van een onbevlekt tropisch strand en een blauwe zee: dat is natuurlijk niet letterlijk in een flesje te stoppen, maar het idee wordt wel in de hoofden opgeroepen.

Een veelgebruikt molecuul als Iso E Super (Molecule 01 (2008) is pure verdunde Iso E Super) ruikt naar een fluweelzachte combinatie van cederhout, bloemen en ambergris. Eén enkel molecuul kan dus een combinatie van geuren oproepen, terwijl geen van die beschreven voorwerpen ooit natuurlijkerwijs in de buurt van dat molecuul zijn geweest!

Goedkope synthetica wil nog wel eens gebruikt worden in plaats van dure natuurlijke oliën om de winsten op te pompen die parfummerken op hun geuren maken. Er bestaan echter ook genoeg peperdure synthetische moleculen die simpelweg het geurenpalet vergroten waarmee de parfumeur kan werken. Vergelijk dit met het geven van meer kleuren aan een schilder, of meer (elektronische) instrumenten aan een muzikant: de mogelijkheden voor creativiteit worden vergroot.

Wat zij zeggen, wat jij ruikt

Mensen houden van herkenning, zélfs in een zo ongrijpbare kunstvorm als geuren in de parfumerie. Parfumhuizen en parfumeurs weten dit ook, en gebruiken dit om een geur aan je te beschrijven via de geurpiramide. Om een parfum te beschrijven, grijp je terug naar wat je wél weet, en dus snapt: citroen, vanille, kaneel, thee... maar dit hoeft dus niet per sé te betekenen dat deze geurnoten ooit in een natuurlijke vorm iets met de geur zelf te maken hebben gehad.

Een voorbeeldje: Ice*Men (2007) van Thierry Mugler heeft in de geurpiramide 'iced coffee' staan. Betekent dit dat de parfumeur z'n assistenten vele Frappuchino's bij Starbucks heeft laten halen, en vervolgens hiervan een paar druppels in elke fles heeft gedaan? Uiteraard niet. Hij heeft een mix aan ingrediënten gebruikt, hoogstwaarschijnlijk synthetisch, die hem doen denken aan de aromatische frisheid van IJskoffie.

Nog een ander voorbeeld: in de marketing rondom L'Artisan Parfumeur's nieuwe Havana Vanille (2009) van parfumeur Bertrand Duchaufour, wordt melding gemaakt van een uitgesproken tabak-noot. Niets is wat het lijkt, want Duchaufour legt in dit interview uit dat de perceptie van tabak door maar liefst drie verschillende losse noten wordt veroorzaakt: narcis, bloemgeuren uit de Asteraceae-familie en tonkabonen. Samen combineren ze tot een individuele, erg geloofwaardige tabakgeur. Ook hier zien we: perceptie hoeft niet gelijk te staan aan de daadwerkelijk gebruikte ingrediënten.

Genieten van een geur

Geuren kunnen emoties losmaken bij jezelf of anderen. Uiteindelijk draait het allemaal om de perceptie van de geur, en de daarmee gepaard gaande associaties in de gedachten van de drager.

Stoor je niet aan mensen die volhouden dat je bepaalde dingen in een geur moet ruiken, enkel omdat ze ergens in een piramide hebben gelezen dat het erin zit. Noten die in geurpiramides genoemd worden, zijn slechts een 'zetje in de juiste richting' die het parfumhuis zelf op het oog had voor de geur, en bij lange na niet bedoeld als een bepalende ingrediëntenlijst.

Laat geurpiramides een leidraad zijn voor je perceptie, maar maak vooral je eigen associaties met behulp van je eigen herinneringen bij het ervaren van een geur!

Ars Gratia Artis

Elke vorm van creatieve expressie loopt van kitsch via commercieel vatbaar naar “echte kunst”, wat dat dan ook moge betekenen*. Plak daar naar wens nog een superieure (sub)categorie aan vast in de vorm van conceptuele kunst. Traditioneel gesproken kijken de vernieuwers, de scheppers, de kunstenaars neer op de artisanale, verkoop-georiënteerde vaklieden, die weer minachtend doen over de Made in China-producenten die enkel aan derivatieve reproductie doen. Waar zij op neerkijken, wie zal het zeggen. Fabrikanten van toeristenrommel? Waarmee ik maar wil aangeven dat er binnen “de kunsten” van oudsher een strikte hiërarchie geldt, die meer gerelateerd is aan innovatie dan aan praktische toepasbaarheid. Ga maar na: meubelontwerp? Bepaalde ontwerpers plaatsen absoluut vorm boven functie, en uiteraard bungelt de Ikea onderaan de originaliteitsschaal in meubelland. In de mode zijn het de catwalks van Milaan en Parijs die de media-aandacht genereren, maar draagbaar? De prêt-a-porter vertaalt de ondraagbare concepten naar praktisch toepasbare kleding, waarna de H&M razendsnel de Chinese arbeiders aan het werk zet voor de massaproductie.** De parfumerie, als satelliet-industrie van de mode, voldoet aan grofweg dezelfde hiërarchische indeling, waarbij de conceptuele parfumerie de laatste jaren een hoge vlucht heeft genomen.

Het museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam onderzoekt het conceptuele eind van het spectrum van zowel mode als parfumerie in de tentoonstelling Art of Fashion (nog tot 10 januari 2010 te zien), waar innovatief (daar heb je het woord weer) werk van grote namen als Walter van Beirendonck, Hussein Chalayan en Viktor & Rolf samengebracht is. De individuele stukken werken als functionele items voornamelijk op de lachspieren, maar zodra je jezelf toestaat om ze in museale context te plaatsen, blijkt dat er belangrijke parallellen zijn tussen deze modeontwerpers en “gewone” beeldende kunstenaars. Beiden gebruiken hun medium om achtereenvolgens kritiek te leveren op hun eigen industrie of lijn van werk, vorm en functie ter discussie te stellen, te shockeren of puur esthetiek na te streven – ze beperken zich zeker niet tot slechts jurken naaien. Dat ze daarbij af en toe hun doel voorbij schieten (zie: ondraagbare kleding – je vraagt je af waarom dan juist een normaliter draagbaar medium gekozen wordt) en zich schuldig maken aan navelstaren (hun kritiek is vaak slechts relevant voor mode-insiders) wordt door de organisatoren van de tentoonstelling schijnbaar niet opgepikt of belangrijk gevonden.

Het achterste hoekje van de tentoonstellingsruimte is gereserveerd voor de parfums, en ook hier is een selectie gemaakt die moet illustreren dat het concept in sommige gevallen belangrijker is dan de functie. We tellen de Fles Die Niet Open Kan, de Ode Aan Hebzucht, de Serie Afstotelijke Anti-Parfums en de Kritiek Op De Marketing. De keuze is zeker consistent met de rest van de tentoonstelling, en ik zal niet verraden welke voor degene die nog van plan is het Boijmans met een bezoekje te vereren.

Wat mijn persoonlijke mening over moderne beeldende kunst ook moge zijn, de tentoonstelling is leuk om een beter beeld te krijgen van enkele enfants terribles binnen de mode-industrie, die de oppervlakkigheid afwijzen ten gunste van een meer conceptuele aanpak.

*Ik weiger uitspraken doen over de aloude vraag “wat is kunst” omdat ik eerlijk gezegd geen zin heb om te verzanden in filosofisch geneuzel. Maar ik ben de kwaadste niet, dus voor de liefhebber van wespennesten: leef je uit.

**Als trouwe klant van zowel de H&M als de Ikea wil ik trouwens benadrukken dat de hierboven beschreven hiërarchie voornamelijk relevant is binnen de beroepsgroep, en niet zozeer voor de gemiddelde consument (tenzij die consument van snobisme zijn hobby maakt): ik heb tenslotte in de praktijk meer aan een winterjas die op hetzelfde aantal ledematen rekent als ik daadwerkelijk heb, hoe innovatief hij verder ook mag zijn. De moraal: high art en low art hebben beiden hun functie en plaats en het één is niet objectief “beter” dan het ander.

De tentoonstelling Art of Fashion: Installing Allusions loopt van 19 september 2009 tot 10 januari 2010 in het Museum Boijmans van Beuningen. Toegang €9, gratis op woensdagen en met Museumkaart.

Herfstreview deel 2: Diptyque Eau Lente

Eau Lente symboliseert voor mij een ander aspect van de ideale herfst dan het vurig-fruitige van Spezie di Medici: grofgebreide kabeltruien, knusse avonden bij de verwarming, kat op schoot. Het knusse verso van kou, nattigheid en narigheid buiten.

Zit er in Spezie di Medici kruidnagel, dan bevat Eau Lente KRUIDNAGEL. Het eerste half uur is een ware kruidnagelorgie, wat niet iedereen zal kunnen waarderen. Het verbaast dan ook niet dat velen klagen over “curry-lucht” of “Indiaas restaurant”. Toch overdrijven diegenen wat mij betreft schromelijk, aangezien het kruidige aspect na de topnoten aanzienlijk kalmeert en een licht-poederige fleecedeken van opoponax en een vleugje amber en vanille de overhand krijgt, waar nog slechts een frisse menthol-zweem herinnert aan de kruidnagel van eerder.

Opoponax is één van mijn ultieme relax-geuren; zacht-zoet, poederig, knuffelbaar en troostrijk. Het is een veelgebruikt parfumerie-ingrediënt in de basis van oriëntaalse geuren (vaak in tandem met andere harsen), waar het een abstracte, niet-afleidende achtergrond vormt voor de meer sprankelende ingrediënten. In parfums waar het de hoofdrol mag spelen komt het zachte, poederige karakter echter beter tot zijn recht wat mij betreft - maar misschien ben ik bevooroordeeld: ik vermoed dat ik al tevreden zou zijn met een parfum dat uit enkel opoponax bestond. (Bekentenis: ik ben zodanig verslaafd aan het kalmerende effect van opoponax dat ik af en toe Les Néréides Opoponax Impérial op mijn bedlinnen spuit. Decadentie ten top.)

Net als Spezie di Medici, beroept ook deze geur zich op een illustere historie; Eau Lente zou gebaseerd zijn op recepten overgeleverd uit de tijd van Alexander de Grote. (Diptyque beweert dus met nadruk níet dat Alexander de Grote wat dan ook met de geur van doen gehad heeft, maar dan hadden ze natuurlijk ook het hele Alexander-de-Grote-verhaal kunnen vervangen door de frase “vierde eeuw voor Christus”. Tsja. Net als in het geval van I Profumi di Firenze heb ik niet de middelen om Diptyque’s claims te verifiëren of falsifiëren, maar ik vind het feit dat beide huizen zoeken naar gereflecteerde glorie en authenticiteit erg interessant. Een mede-blogger -historicus van beroep en als zodanig automatisch beter gekwalificeerd dan ik- die deze fascinatie deelt, heeft er uitgebreid over geschreven, en ik verwijs diegenen die meer willen weten over de toegevoegde waarde van de al dan niet verzonnen historie van bepaalde maisons dan ook gaarne naar zijn serie Making History, Faking History.)

Dat alles terzijde is er natuurlijk wel één en ander bekend over de geurgewoontes van onze voorzaten: alleen al via ons collectief cultureel geheugen zijn er zo een hoop historische geurcomponenten te verzinnen. Mirre en wierook - Mattheus 2:11, anyone? En ook zijn er online verschillende betrouwbaar uitziende recepten te vinden voor de inhoud van de in deel 1 genoemde middeleeuwse pomanderbollen - en inderdaad, opoponax komt daar in voor.

Om weer even terug te komen op Eau Lente: het is, zoals de meeste geuren van Diptyque, een redelijk lineaire geur nadat de topnotes (lees: de kruidnagels) met de noorderzon zijn vertrokken. Een voordeel als je van simplistische, enkele noot-geuren houdt, een nadeel als je van de wat complexere geuren bent. Voor wie geen fan van kruidnagel of lineaire geuren is, maar wel geïnteresseerd in een wat complexere, maar even droge* interpretatie van opoponax: probeer vooral eens Maître Parfumeur et Gantier Or des Indes te ruiken.

* “Droog” zoals die term ook in de wijnproeverij (excuses: vinologie) wordt gebruikt: het tegenovergestelde van zoet.

Diptyque wordt in Nederland verkocht bij Skins Cosmetics, Parfumerie Celeste en sommige vestigingen van Sissy Boy (correctie: Sissy Boy verkoopt alleen de bestsellers van Diptyque, en daar valt Eau Lente niet onder): 50ml EdT voor €60 en 100ml voor €80.

Review: Tom Ford Grey Vetiver

In het grote geurenbos, waar alle noten vrolijk spelen, zit een oude noot op een rots. Hij was erbij toen parfumeurs hem wilden voor grootse vrouwelijke composities. Hij was erbij toen de eerste twintigste-eeuwse mannen voorzichtig hun schreden zetten op het pad van parfum, en hij was erbij toen grote huizen als Givenchy, Lanvin en Guerlain hem zijn sterrenstatus bezorgden. Stevig geworteld in het bos kijkt de oude noot rustig voor zich uit. De tijd dat de grote parfumhuizen met hem pronkten en hun parfums naar hem vernoemden zijn voorbij. Al jaren speelt hij de bijrol: zacht en houtig maar altijd op de achtergrond. Niche, ja. Niche is nog voor hem te porren, maar de laatste keer dat een groot huis bij hem aanklopte bedankte hij, na het debacle met Mugler Cologne, vriendelijk voor de eer. Creed's ultieme wraak was Original Vetiver, een geur met een naam die door de absentie van onze oude vriend vooral uitblinkt in wrange ironie. Eigenlijk heeft onze grijsaard zijn wortels er al bij laten hangen. Terwijl hij voor zich uit staart ziet hij een stipje in de verte. Terwijl het stipje nadert wordt het steeds groter en even lijkt het alsof er een sprankje hoop in de ogen van onze oude noot verschijnt. Zou het? Maar nee... dat kan toch niet? En toch lijkt de stip in een rechte lijn op hem af te lopen. De oude noot ziet nu wie de stip is: "Tooom, is that you??" De stip knikt en reikt onze oude noot de hand. "Wat denk je van een comeback, ouwe?"

Ja, ooit in een grijs verleden was vetiver de ster van menig mannengeur en weinig noten doen mannelijker aan dan het aardse vetiver. Zijn er vrouwenvetivers? Nee! Of ja, eentje: Guerlains Vetiver pour Elle. Waarin Guerlain de vibe van een mannelijke vetivergeur heeft vertaald naar een vrouwengeur door de vetiver eruit te slopen en te vervangen door aardsige patchouli en zachte bloemen met een lichte zeepgeur. Overigens wel een topgeur. Maar kortom, nee dus.

Enter Tom Ford Grey Vetiver.

Tom Ford staat er om bekend tegen de stroom in te zwemmen. Zijn zijn mainstreamgeuren vaak nog beschaafd en wellicht zelfs een beetje braaf, zijn Private Collectiongeuren zijn zeer uitgesproken love-it-or-hate-it. Laat het dus maar aan Tom over om de wereld opnieuw te verblijden met een vetivergeur.

Noten*: grapefruit, oranjebloesem, salie, nootmuskaat, orris, piment, vetiver, amber, houtsoorten en eikenmos.

De geur begint licht, met een combinatie van de citrusnoten en droge kruiden die samen nog het meest lijken op kruidnagel. Niet een bijster originele opening, maar de combinatie met de vetiver die er snel op volgt is wel verrassend en doet hoogstens in de verte denken aan Guerlains monumentale Vetiver uit 1959. Maar Grey Vetiver is veel zachter, veel toegankelijker dan de sombere, bruinzwarte Vetiver van Guerlain. Het grijze aan deze geur lijkt dan ook vooral op de fles te slaan, ik krijg er namelijk veel eerder geelgroene associaties bij door de citrus en grassige, aardsige vetiver. Na een tijdje wordt Grey Vetiver dan toch een echte vetivergeur, maar op zo'n subtiele en zachte manier dat je nauwelijks doorhebt dat je van die makkelijke citrusopening naar een heuse donkere vetiver bent gegaan. Een knap staaltje engineering!

Grey Vetiver is wellicht niet een vetiver voor de die-hard. Die zullen zich liever laven aan Encre Noir van Lalique of Vetiver Extraordinaire van Frédéric Malle. Maar voor een mainstreamgeur is Tom Ford er bijzonder goed in geslaagd een klassiek hereningrediënt terug te brengen op het podium. Laten we hopen dat er meer volgen!

* Noten van http://www.nstperfume.com

Tom Ford Grey Vetiver is binnenkort verkrijgbaar in verpakkingen van 50 en 100ml bij Grotere filialen van De Bijenkorf en van Douglas. Prijs n.n.b.

Herfstreview deel 1: I Profumi di Firenze Spezie di Medici

“Bittersweet October. The mellow, messy, leaf-kicking, perfect pause between the opposing miseries of summer and winter.”
-Carol Bishop Hipps

De herfst is een seizoen waar ik van oudsher ambivalente gevoelens over heb. Kan je september nog gevoeglijk wegzetten als een verlenging van de zomer, in oktober begint het jaar onherroepelijk op zijn eind te lopen. Herfst betekent het einde van een seizoen van vrijheid, blijheid, en een voorproefje op de grijze, druilerige dagen die dwingen tot binnenblijven of eindeloze lagen kleding. Tegelijkertijd bestaat er een parallelle herfst (die van Carol) met onverwachts gouden dagen gevuld met geurige boswandelingen, rode koontjes en kruidenthee met tic bij thuiskomst. Dat nostalgische visioen van de herfst laat zich uiteraard nooit zien als je er op zit te wachten – maar de geuren die de ideale herfst belichamen zijn wél op afroep te bestellen.

Eerlijk zeggen: hoeveel van jullie hebben in de kleuterklas, of anders in de herfstvakantie thuis een sinaasappel volgestoken met kruidnagels, om vervolgens wekenlang te genieten van de geur? Dat moet één van de ultieme “geïdealiseerde herfst”-geuren zijn.
Een terzijde: een educatief rondje Google leert dat zo’n knutsel onder de naam pomander gaat, en dat dat woord zijn oorsprong heeft in het Franse pomme d’ambre, dat op zijn beurt weer teruggaat op het Middellatijns pomum ambrae – beiden betekenen goudappel of gouden bol. Pomanders waren in hun vroege verschijningsvorm een soort geurig amulet: brokjes ambergris, aromatische kruiden en harsen werden in een containertje op het lijf gedragen als bescherming tegen de alomtegenwoordige kwalijke geuren, die gezien werden als overbrenger van ziektes. Vooral de hogere klassen hadden uiteraard dit privilege; Koningin Elizabeth I van Engeland is op vele schilderijen afgebeeld met zo'n geurbol. Later evolueerde dit gebruik naar het uitwisselen van kruidnagel-bezette citrusvruchten in de herfst en winter, waarmee we weer netjes beland zijn waar we begonnen.

Spezie di Medici weet dat specifieke, nostalgisch herfstige aroma exact na te bootsen. Het opent met verse, rijpe, winterse sinaasappelschil met subtiele nuances van kruidnagel en kardemom. Naarmate de geur langer op de huid is, verschuift de focus van het verse fruit naar de kruiden, en blijft er een zacht gloeiende sinaasappel-kruidenthee over, waarin inmiddels ook een spoortje vanille in te herkennen valt.

Noten: kaneel, cayennepeper, kardemom, kruidnagel, gember, Siciliaanse sinaasappel.

Spezie di Medici is een creatie van een hyper-niche parfumhuis uit Florence, dat hun gehele parfumportfolio gebaseerd heeft op geurrecepten uit de Florentijnse Renaissance. Spezie di Medici is een vrij letterlijke interpretatie van de kruiden en specerijen die in die turbulente periode werden geïntroduceerd in Europa, en alhoewel ik niet kan instaan voor het waarheidsgehalte van de historische claim, is het een mooi beeld bij een mooie geur. Echter, fantastisch als deze geur is als een kwalitatieve, fotorealistische impressie van een jeugdherinnering, heb ik toch mijn twijfels over de praktische draagbaarheid ervan. Het verschil tussen “een geur” en “een parfum” ligt vaak in een zeker mate van abstractie, en zelfs als fan van parfums die zich concentreren op één enkele noot, grenst dit aan overdaad.

Mijn herfstige, zacht-kruidige sinaasappel-fix haal ik, eerlijk gezegd, liever uit het minder gedurfde maar makkelijker draagbare Estée Lauder Sensuous, één van de nieuwe designerparfums waar ik het meest onder de indruk van ben de laatste tijd. Desalniettemin weet ik zeker dat ik mijn monstertje Spezie di Medici met liefde zal opgebruiken deze herfst, voor als de regen tegen de ramen tikt en ik warm binnen zit, thee (al dan niet met tic) voor me op tafel…

Spezie di Medici is in Nederland niet verkrijgbaar, dus je zult naar Florence moeten afreizen of één van de online bronnen moeten gebruiken, o.a. The Different Scent, Beautyhabit en The Perfume Shoppe, waar 50ml respectievelijk €68, $99 en CA$90 doet.

Simpele zielen

Onlangs verscheen op I Smell Therefore I Am een briljante tirade over de niet-aflatende stroom van intens lullige marketing waar het om parfum gaat. Inderdaad, er is wat stereotype onzin te vinden op tv en in tijdschriften, en zo in de aanloop naar de feestdagen kan ik met zekerheid zeggen dat het volume van (al dan niet slechte) advertenties alleen maar zal toenemen. Uiteraard heb ik ook mijn momenten van frustratie (zoals toen ik op het betreden van de Bijenkorf door twee in microscopische jurkjes gestoken modellen met een schaapachtige gezichtsuitdrukking werd ondergespoten met Viktor & Rolf’s nieuwste Godzilla, of als iemand een poging doet Tom Ford’s wanstaltig slechte smaak en goedkope pogingen tot shockeren goed probeert te praten), maar ik heb besloten om die frustratie op een positieve manier te benutten. In plaats van die fantasieloze marketing met obligate seksuele insinuaties en verveelde modellen te belonen met mijn aandacht, wil ik een hier een serie favoriete parfumreclames en -advertenties verzamelen. Om te bewijzen dat geuren niet persé aan de man gebracht hoeven te worden door ons, simpele zielen, voor te houden dat we alleen met geur X mannen/vrouwen als vliegen op honing zullen aantrekken. Om zelfspot, innovatie en creativiteit in marketing te belonen.











Weet je nog betere voorbeelden van hoe het ook kan of ben je het he-le-maal niet met mijn keuzes eens? Laat het weten in de comments.

Verboden vruchten

Koketteren met illegale substanties is de wereld van de kunst en de parfumerie niet vreemd – en het zal dan ook niet verbazen dat absint -nu weer legaal, na bijna een eeuw verboden te zijn geweest in Nederland- ter inspiratie heeft gediend voor een aantal parfums.

Deze illustere kruidenbitter op basis van anijs, venkel, citroenmelisse en bovenal absintalsem (Artemisia absinthium is de wetenschappelijke naam van het kruid) is berucht geworden door het uitgebreid gedocumenteerde overmatige gebruik ervan in laat 19e-eeuws bohémien Frankrijk. De grote namen onder de dichters, schrijvers, filosofen en schilders van die tijd putten naar eigen zeggen hun creativiteit uit la fée verte, en velen namen de aanzienlijke negatieve gevolgen van hun verslaving op de koop toe. Als hoofdschuldige werd het in grote hoeveelheden hallucinogene bestanddeel thujon aangewezen – alhoewel recent onderzoek aannemelijk maakt dat de schuld eerder bij met metalen vervuilde thuisgestookte drank ligt- en vanaf het begin van de 20e eeuw raakte absint meer en meer uit de gratie.

De parfums die meeliften op de mythische reputatie van absint hebben uiteraard niet het voordeel (of nadeel, afhankelijk van je perspectief) van hallucinogene eigenschappen, maar zijn wat mij betreft interessant genoeg om bij stil te staan.

Nasomatto Absinth
Als er één parfumlijn is die het flirten met visioenen van seks, drugs en rock&roll tot een kunstvorm heeft verheven, dan is het Nasomatto. De parfumeur Alessandro Gualtieri heeft zijn thuishaven in Amsterdam (waar anders?) en weigert pertinent om noten voor zijn parfums vrij te geven – zodat de geuren open blijven voor individuele interpretatie. Alhoewel ik me daar prima in kan vinden, kan ik niet het niet laten om te gniffelen om de, eh, bloemrijke beschrijvingen op zijn website: ”The fragrance aims to evoke degrees of hysteria. It is the result of a quest to stimulate irresponsible behavior.” Wie weet doelt Gualtieri op het onverantwoordelijke prijskaartje dat er aan zijn creaties hangt.

Hilarische marketing terzijde: Absinth is een degelijk geconstrueerde geur, die opent op een haast stroperige-zware groene topnoot, en naadloos overgaat naar een licht rokerige, zoete vetiver in de hartnoten. Het typische bittere aroma van artemisia steekt hier en daar de kop op, maar domineert nooit, en het geheel blijft aan de zoetige kant. Hoe langer op de huid, hoe meer er hout en een subtiele patchouli naar voren komt.
De geuren van Nasomatto zijn alleen in Extrait de Parfum-concentratie te verkrijgen, en de kracht van de geur is er naar; één spray overleeft met gemak een hele dag op de huid. Persoonlijk zou ik graag een iets lichtere variant zien, aangezien zo’n intense, haast hypnotische geur niet voor alle gelegenheden geschikt is. Aan de andere kant doet de intensiteit van de geur de associatie met het legendarische aperitief wél eer aan.

Nasomatto Absinth is verkrijgbaar in 30ml extrait bij Cloud Nine in Amsterdam voor €99.

Parfum d’Interdits Absolument Absinthe
Ook dit absint-parfum lijdt onder een wat wollige marketing. Eén illegale substantie was de makers van AA kennelijk niet genoeg, dus zou dit parfum ook noten van (verse, ongerookte) cannabis bevatten.

Noten: thee, bergamot, cannabis, absinth, galbanum, lelietje-van-dalen, lotus, jasmijn, ylang-ylang, nootmuskaat, kardemom, sandelhout, muskus.

Met Nasomatto’s interpretatie van absint vers in het geheugen is dit een anemisch geval: plezierig, maar erg braaf. Het roept de vraag op waarom toch gekozen is voor zo’n “controversiële” naam als de geur zelf die aspiraties in de verste verte niet waar kan maken.
Vers gesprayd ruikt Absolument Absinthe exact als CkOne, met diezelfde licht synthetische citrus. Als kind van de jaren ‘90 heeft CkOne een plaatsje in mijn hart, maar een duurdere kloon lijkt me overbodig. Gelukkig beperkt de gelijkenis zich tot de topnoten, en ontvouwt het hart zich met een aangename, lichte, zoete mix van thee en lelietjes-van-dalen. Een nieuwe gelijkenis dringt zich echter wel op: de hartnoten lijken verrassend veel op Ulrich Lang Anvers 2 minus de complexiteit die dat parfum interessant maakte.
Uiteindelijk is er niks mis met dit parfum voor de liefhebber van een licht-bloemige thee-geur, maar het voldoet niet aan de verwachtingen die het met zijn eigen marketing op wenst te roepen.

Absolument Absinthe is verkrijgbaar in 50ml EdT bij Sabarly in Amsterdam voor €99.

Ava Luxe Sweet Absinthe
De laatste absint-gerelateerde geur die ik wil noemen is wellicht de lastigst vindbare. Ava Luxe is een eenvrouwsbedrijfje in de Verenigde Staten, die haar geuren via internet verkoopt. Sinds deze zomer heeft ze haar catalogus echter drastisch gesnoeid, en Sweet Absinthe is helaas één van de slachtoffers van de reorganisatie.

Sweet Absinthe is, wellicht weinig verrassend, de zoetste en meest eetbare van het genoemde trio. Ik vermoed dat Ava Luxe voor veel van haar gourmands eenzelfde basisolie gebruikt waar een licht kokosachtige zweem in zit, want die is ook hierin te herkennen. SA opent op een bijna snoep-zoete kokos-en-melkchocolade, waar een menthol-achtige anijs aan toegevoegd is. Na de opening overheerst de anijs de rest van de geur, al wordt de noot later vergezeld door vanille en muskus. Zo beschreven klinkt het als een onappetijtelijk rommeltje, maar deze onwaarschijnlijke combinatie van noten slaagt erin erg aantrekkelijk te ruiken.

Noten: absint, zoethout, anijs, vanille, zoete muskus, lemon balm.

Dit is absint voor beginners. SA krijgt punten omdat het erin slaagt ongewoon, interessant én draagbaar te zijn, maar is beduidend minder radicaal en minder trouw aan de schandaal-rijke reputatie van absint dan Nasomatto’s variant.

Sweet Absinthe was te verkrijgen in EdP en extrait via www.ava-luxe.com, maar er bestaat nog onduidelijkheid over de toekomstige verkrijgbaarheid van de verdwenen Ava Luxes.

Verjaardagsdufte

Op je verjaardag moet je jezelf verwennen! Mooie kleren aan, lekker uit eten en poepel & taartjes met je vrienden. Maar vergeet je neus niet! Je verjaardag is bij uitstek de gelegenheid om jezelf een nieuwe geur cadeau te doen of om die ene favoriet te dragen die je voor speciale gelegenheden reserveert.

Nieuw of binnenkort verkrijgbaar
Tom Ford Grey Vetiver (M): vetiver for the next generation. Een mooie, toegankelijk citrus-bloemige opening op een basis van licht zepige vetiver. Binnenkort verkrijgbaar bij de grotere Douglasfilialen.

Guerlain Idylle (V): de nieuwe Guerlain is een rozige chypre die, in tegenstelling tot de recente (mis)baksels van Guerlain nu eens bijzonder goed ontvangen wordt op de blogs. Binnen ongeveer een week verkrijgbaar.

Issey Miyake A scent (M/V): de nieuwe uniseksgeur van Issey Miyake is, net als zijn enorme kaskrakers L'Eau d'Issey voor mannen en voor vrouwen, weer 'ns lekker minimalistisch. Van de naam tot de fles die nog het meest aan Apple's design voor de iPod doet denken doet deze geur de filosofie van de Japanse kledingontwerper eer aan. En voor de verandering is less nu inderdaad eens more. Nu al te ruiken bij parfumerieën in het hele land.

In afwachting van de nieuwe Guerlain ben ik op deze dag voor mijn favoriete, absolute nummer één gegaan: het hemels melancholische L'Heure Bleue van Guerlain. Mijn fles, die exact dezelfde is als die afgebeeld op het plaatje rechts, is een tachtig milliliter parfum extrait uit de jaren '40. Het was mijn eerste aanraking met vintage Guerlain...een verslaving was geboren!


Noten: bergamot, anijszaad, anjer, oranjebloesem, heliotroop, Bulgaarse roos, tuberoos, iris, sandelhout, vanille en musk.

L'Heure Bleue is bitterzoet en kruidig door bergamot, heliotroop en anjer (een bloem wiens geur sterke gelijkenissen vertoont met kruidnagel) en nodigt zowel uit tot overpeinzingen op het balkon om drie uur 's ochtends als tot knallende feestjes op een jacht in de Mediterranese zee. Glamour én inhoud, what more can we ask for?

(Afbeelding geleend van Mossy Loomings)

Keuzestress

Wat doe je als je een geurtje zoekt en overweldigd wordt door het aanbod?
Vraag je eerst af wat je doel is. Dient jouw nieuwe lijfgeur geen hoger doel dan het aantrekken van de desbetreffende sekse of het zo luid mogelijk verkondigen van je beschikbaarheid? Kijk dan niet verder dan de gouwe ouwe J'Adore, Le Mâle of één van de laatste met veel bombarie gelanceerde designer-releases. Ze geven je het voordeel van olfactorische herkenning (want: iedereen draagt ze) én je kunt, in het geval van positief commentaar, vertellen wat je draagt zonder de angst om aangezien te worden voor een gevaarlijke snob.


Dat maakt geuren uit de Douglas top 10 een veilige keuze, maar tegelijkertijd brengt dat het gevaar met zich mee dat je je niet zozeer als individu memorabel maakt. Wil je niet het risico lopen dat je nieuwgevonden vlam terloops opmerkt dat zijn of haar ex (of dodelijker: de beste vriend(in)) ook altijd zo rook -of draag je geuren niet alléén als een date-magneet- dan is het tijd om je iets meer te verdiepen in de geurwereld.

Wie dan voorbij de top 10 of de eventuele andere gepromote geuren du jour wenst te kijken, voelt zich in het vooruitzicht van een muur vol geuren al snel geneigd om zich over te geven aan de dames van de parfumerie, die er ten slotte meer van weten. Toch? Met wat geluk is dat inderdaad het geval - maar zelfs dan kunnen zij je beperkt van dienst zijn als je zelf niet weet waar je naar op zoek bent. Je zou niet de eerste zijn die, murw geroken, dan maar de portemonnee trekt voor het tiende stripje waarmee onder je neus gezwaaid wordt - om bij thuiskomst te merken dat het geurtje toch tegenvalt.
Goed nieuws: er is een oplossing. De gouden regels:

• Beperk het aantal geuren waarmee je je neus belast. Je ruikt het verschil tussen geur A en geur B écht niet meer na 10 verschillende geurstripjes.

• Laat je niet misleiden door de topnoten. Fabrikanten weten dat consumenten vaak binnen een paar seconden beslissen of ze wel of niet tot aanschaf overgaan, en doen in veel gevallen aan frontloading*. Andersom geldt dat sommige geuren de tijd nodig hebben om zich te ontwikkelen op de huid en niet onmiddellijk hun charmes prijsgeven.

• Probeer elke geur voor aanschaf op de huid. Ik kan dat niet genoeg benadrukken! Zoals al gezegd, blijft vrijwel geen enkele geur identiek vanaf het moment van sprayen. Een parfum bestaat uit alcohol plus verschillende geuroliën, die in verschillende tempo's verdampen - vandaar het onderscheid tussen topnoten, hartnoten en basisnoten. Bovendien beïnvloeden de warmte van je huid en je natuurlijke huidolie dat verdampingsproces en dus ook het uiteindelijke geurresultaat.

• Vraag om proefmonsters van de geur(en) die je overweegt te kopen, zodat je ze thuis minimaal een dag lang kunt uitproberen.

• Leer het jargon. Je zult merken dat je serieuzer genomen wordt als klant en dat de verkoopster je sneller naar een geur zal leiden die lijkt op wat je in gedachten had als je termen als aquatisch, oriëntaals of aromatische citrus hanteert.
  

Voor degenen die ongeveer hier nog niet zijn afgehaakt onder het motto "teveel moeite": lees verder. Op eigen risico, dat wel, of liever gezegd op risico van zwart zaad. Je begeeft je nu in het gezelschap van gevaarlijke types; mensen die ergens in hun zoektocht naar die ene lijfgeur de weg kwijtraken en merken dat ze gefascineerd kunnen worden door méér dan een geur tegelijkertijd. Die een collectie aan geuren opbouwen. Die de Douglas links laten liggen, en in gespecialiseerde boutiques niche-lijnen komen snuffelen, op zoek naar nieuwe thrills. Die parfumeurs bij naam kennen en favorieten hebben. Mensen die, kortom, hedonisten zijn in de beste zin van het woord; die parfum beschouwen als een draagbare kunstvorm.
Voor die mensen: you smell goooooooood.


Met dank aan Dimitri voor het vinden van deze video!

*Frontloading is de term die binnen "de industrie" gehanteerd wordt voor het opleuken van een geur. Een groot deel van het budget voor de ingrediënten wordt dan besteed aan de topnoten, zodat die rijk en innovatief ruiken en de klant overhalen tot aankoop - de rest van de geur wordt opgevuld met inferieure ingrediënten. Chandler Burr noemt het fenomeen in dit review in de New York Times.

Review: Washington Tremlett Black Tie

Van alle bloemen spreekt er geen méér tot de verbeelding dan de roos: romantisch en kwetsbaar, maar tegelijkertijd mysterieus en ongeëvenaard elegant. En één van de weinige bloemen die bij uitstek ook geschikt zijn om door mannen gedragen te worden. Onze man is van de wereld: misschien loopt hij over de Munt naar Tuschinski, misschien is hij in een limousine op weg naar Broadway. Één ding is zeker: hij weet wat er van hem verwacht wordt en hij weet wat te dragen!

Washington Tremlett is de uitvinder van de das. Toen een Amerikaanse klant hem vroeg een nieuwe das te bedenken om naar de Parijse opera te dragen bedacht Tremlett de seven fold tie die ook vandaag door liefhebbers nog wordt gezien als het summum op het gebied van dassen. En al is de das tegenwoordig wat in de verdrukking geraakt, in dit perfect nutteloze accesoire vinden we één van de hoogtepunten van de mannelijke elegantie!

Op deze zwoele nazomeravond loopt onze man in zijn avondkleding naar het theater. In zijn wake ruiken we de lichte zweem van Tremletts Black Tie, een bijzonder elegante rozengeur die doet denken aan de man in smoking van weleer, zonder ook maar één moment oubollig aan te doen.

Noten*: van saffraan, walnoot, galbanum, salie, roos, geranium, tuberose, sandelhout, patchouli, vanille en musk.

Black tie staat op dezelfde plank als andere saffraan-rozengeuren: L'Artisan Parfumeurs Safran Troublant, Czech & Speakes Dark Rose en People of the Labyrinths A*Maze. Een bijzonder goede combinatie maar niet bijster origineel. Maar waar de andere geuren gaan voor meer oomph mikt Tremlett met Black Tie meer op een subtiele elegantie. Dit maakt Black Tie bij uitstek geschikt voor chique etentjes, theaterbezoeken en kaarslicht, bank en goed glas wijn.

Black Tie is een zacht parfum, met een subtiel sillage. Een parfum dat je niet tot de volgende ochtend achtervolgt. En daarmee is Black Tie een elegant rozenparfum dat helaas wat beperkt is in het aantal draagmogelijkheden. Dit is een parfum dat je naar het theater of de opening van een tentoonstelling draagt, maar geen parfum dat je naar de kroeg of naar een club draagt. Nu ja, tenzij je Chuck Bass heet!

* nstperfume.com

(Plaatje Chuck Bass afkomstig van Material Concern: http://materialconcern.com/)

Washington Tremlett's Black Tie is in Europa verkrijgbaar bij Aus Liebe zum Duft. 100ml à €140,-.

Review: Dior Bois d'Argent

Zoals de meeste designer-parfumhuizen tegenwoordig, houdt ook Dior er sinds enige tijd twee sporen op na: de en masse geproduceerde geuren, die het gros van hun winst verzorgen, en een duurdere luxe-lijn met beperkte distributie. Bois d’Argent is één van de exclusieve serie van drie Eau de Colognes die Dior in 2004 uitbracht, toen nog onder regie van Hedi Slimane.

Het is een parfum waarbij het geheel meer is dan de delen: wierook, iris, patchouli, honing en leer -toch individueel bepaald dominante aroma’s- worden hier tot teamspel gedwongen door parfumeuse Annick Menardo. Het resultaat is een dromerig, poederig, understated chic parfum, dat niet zou misstaan als geur voor officiële gelegenheden, maar ook prima zou werken voor een intiem avondje à deux. Het sillage blijft bescheiden, zodat alleen diegenen die dichtbij genoeg komen, kunnen meegenieten.
De hele geur is met een lichte hand gedaan; hij blijft transparant en subtiel, en stuift een stoffig, licht honingachtig waas over de huid. Ondanks de sprookjesachtige naam, zijn noch het hout, noch het metalige zilver in de verste verte als noten te bekennen in deze geur. Wél mooi is dat het poederige aspect de illusie van houtstof op een werkbank oproept.

Opvallend is dat Bois d’Argent weinig van doen heeft met traditionele Eau de Colognes (snel vervliegende citroenwatertjes), en het lijkt er dan ook op dat Dior met deze -feitelijk misleidende- benaming een onconventionele mannengeur wat acceptabeler heeft willen doen lijken voor het bredere publiek. Poederige noten hebben in de parfumerie voorheen vrijwel uitsluitend het domein van damesparfums toebehoord, dus wellicht vond men bij Dior de tijd nog niet rijp om deze creatie een minder “mannelijk” predikaat te geven.

Al met al een competente en toegankelijke geur, al kan ik me niet onttrekken aan het idee dat dit weleens vaker gedaan is – Bois d’Argent is geen parfum dat aan wereldschokkende innovatie doet. Er bestaan meer variaties op het zacht-zoete poeder-thema: Stéphanie de St-Aignan Blanc d’Hiver en Lorenzo Villoresi Teint de Neige, bijvoorbeeld. Of, dichter bij huis: de oermoeder van alle poederige parfums, Guerlain Shalimar. Hoewel die gemarket worden als damesgeuren, is er niets intrinsiek meer damesachtig aan dan aan Bois d’Argent, en de meer avontuurlijke heren doen er goed aan om ze niet bij voorbaat links te laten liggen.

Bois d’Argent was een limited edition, maar kan nog in kleine hoeveelheden online gevonden worden.

Tip: neem je geuren eenvoudig mee

Stel, je gaat op vakantie: dan wil je natuurlijk wél goed ruiken. Maar is het handig om 10 glazen flessen in je overvolle koffer te proppen? Of een andere situatie: je gaat een avondje uit, en op een gegeven moment merk je dat de hoeveelheid complimentjes van de andere sexe over je geur sterk afneemt... even terug naar huis gaan om bij te sprayen?

Nee, het is natuurlijk makkelijker om je geurtjes in kleine hoeveelheden in je broekzak of handtasje mee te kunnen nemen. Veel parfumliefhebbers zijn zich niet bewust van deze mogelijkheden. In deze post leg ik uit welke spullen je nodig zou hebben om je eigen decants te maken. (Engels: to decant = overschenken)

1) Atomizer - 2, 3 of 5 ml
2) Trechtertje
3) Pipet

Met een atomizer wordt in dit geval een metalen, glazen of plastic buisje bedoeld waar een sprayer op zit. De sprayer zit met een klik- of schroefmechanisme vast aan de rest van het buisje. Deze kun je losschroeven, waarna je het buisje kunt vullen met een geurtje. Afhankelijk van je atomizer, haal je 5-8 spraytjes uit een milliliter.

Soms is het moeilijk om in het kleine gaatje te mikken van de opengeschroefde atomizer. Je kunt hierbij een trechtertje gebruiken, zodat het wat makkelijker raak sprayen is vanuit je grote flessen.

Sommige van je flessen parfums zullen zelf een schroefdop of -sprayer hebben. In dit geval is het handig om deze los te schroeven, en de geur met een pipet in je atomizer te verplaatsen.

Op internet zijn er veel bedrijven die spullen voor decants aanbieden. Mijn favoriete winkel is Accessoires for Fragrances uit de VS. De eigenaresse Sally en haar man Ted zijn altijd uiterst behulpzaam, en stoppen altijd wat verrassingen bij je gekochte spullen. Wanneer je genoeg hebt aan één enkele atomizer, kun je ook bij de Douglas of Ici Paris XL er eentje halen voor rond de 5 Euro. Deze zijn tevens vaak wat luxueuzer afgewerkt aan de buitenkant.

Review: Ulrich Lang - Anvers 2

Zo nu en dan gebeurt het dat een parfum je door ervaring gevormde ideeën over wat een parfum behoort te zijn in twijfel doet trekken. Het flirt met het doorbreken van conventies waarvan je het bestaan nauwelijk had geregistreerd. Zo’n parfum is Anvers 2 van Ulrich Lang.

Ulrich Lang, professioneel fotograaf en voorheen werkzaam bij de L’Oréal-divisie in New York, richtte in 2002 zijn eigen parfumhuis op. De invloed van zijn achtergrond in de fotografie blijkt uit het minimalistische design van zijn producten, en is, volgens eigen zeggen, ook de inspiratie voor de geuren zelf. Anvers 2 volgde in 2007 op de eerste geur van dit huis, simpelweg -en onverrassend- Anvers genaamd.

De officiële notes* voor Anvers zijn bergamot, limoen, citroen, zwarte peper, rabarber, cypres, roos, jasmijn, lelie, mimosa, “blonde houtsoorten”, vetiver, tonka, amber, vanille, muskus, olibanum en mos**.

Anvers 2 is gebaseerd op tegenstellingen: de top notes zijn duidelijk aromatisch van aard, met een prettig aanwezige limoen verankerd door een licht-bittere groene noot. Het is een welbekend thema en direct geleend van één van de vele mainstream mannengeuren. Toch is het onmiddellijk duidelijk dat het hier niet om een standaard Eau de Cologne gaat; er schijnt een zoetere, fruitig-bloemige noot door de citrus heen. Lastig als het is om rabarber overtuigend in parfum te vertalen, lijkt de fruitige noot meer op de pruimennoot zoals gebruikt in bijvoorbeeld Serge Lutens’ Feminité du Bois. Desondanks is het verfrissend om een geur te ruiken waarin duidelijk fruit verwerkt zit, maar die niet lijdt onder een overdaad aan suiker en stroperigheid; er blijft continu een zekere transparantie aanwezig.

De evolutie van de geur verloopt snel maar soepel, en nadat het fruitig-bloemige hart vergezeld wordt van een crèmige sandelhoutnoot, verzinkt het langzaam in een poederige basis waarin een witte muskus, iets bitter-mossigs en een klein beetje vanille te herkennen zijn. Zoals de opening ontleend was aan de mainstream parfumerie voor mannen, zo duidelijk is de basis een hommage aan parfumerie voor vrouwen: poederige noten maken vrijwel alleen hun opwachting in wat gewoonlijk beschouwd wordt als zeer vrouwelijke oriëntaalse geuren.

Anvers 2 slaagt erin om tegenovergestelde cliché’s uit de parfumerie bijeen te brengen voor een verrassend effect, en dat niet ten koste te laten gaan van de draagbaarheid van het parfum. Met een levensduur van zo’n zes uur op de huid is het bovendien verrassend volhardend voor zo’n subtiele en transparante geur. Een geur die zijn gelikte verpakking eer aandoet, kortom.

*Officiële notes worden niet door iedereen serieus genomen; ze kunnen beter beschouwd worden als een beeld dat de parfumeur of marketing-afdeling de klant wenst voor te spiegelen, en niet als een lijst van ingrediënten.

**Mos, ook wel mousse de chêne of oakmoss, is een belangrijk ingrediënt in de parfumerie. Voor een uitgebreide uiteenzetting over het materiaal en de controverse, zie Perfumeshrine.

Anvers 2 in Nederland te verkrijgen bij Skins Cosmetics voor €89.

Review: Guerlain - Habit Rouge

Als je aan Guerlain denkt, denk je aan de overdaad aan complexe en bovenal bombastische vrouwengeuren. Zowel de oude klassiekers van Jacques Guerlain (Shalimar, Mitsouko, L'Heure Bleue, etc.) als de nieuwere, van de hand van Jean Paul Guerlain en verschillende externe neuzen als Maurice Roucel, Francis Kurkdjian en Mathilde Laurent, staan bekend om hun hemelszoete oriëntaalse karakter.

De mannelijke renpaarden uit de Guerlainstal zijn vaak echter van een ander karakter: van de ultieme klassieker Vetiver via Derby tot Guerlain Homme worden de mannengeuren van Guerlain gekenmerkt een frisser karakter, hier en daar gelardeerd met musk en/of vanillenoten.

Met een bilbiotheek vol frisse geuren vraag je je af hoe de Guerlainman dan verleidt? Voor het antwoord reizen we terug in de tijd naar 1965 en Jean Paul Guerlain. Tot over z'n oren verliefd wilde de jonge Jean Paul de ultieme verleidelijke mannengeur maken, een geur die voor mannen hetzelfde moest doen als voor vrouwen.

Het antwoord dat Jean Paul Guerlain op deze vraag gaf is de eerste oriental voor mannen: de onvergetelijke klassieker Habit Rouge.

Noten: Basil oil, Bergamot oil, Lemon, Pimento, Rosewood, Carnation, Cedarwood oil, Cinnamon, Jasmin, Patchouli, Rose, Sandal, Amber, Benzoin, Labdanum, Leather, Moss, Oilbanum, Vanilla

Oorspronkelijk in eau de colognesterkte (EDC) gaf deze citrus-, leer- en vanillegeur een vleugje verleidelijkheid aan de volwassen man van zijn tijd. Tegenwoordig is deze geur in alle concentraties (EDC, EDT, EDP en parfum) te verkrijgen die niet alleen in sterkte maar ook in geur van elkaar verschillen. Daarnaast zijn er ook verschillende flankers (Dry, Sport en Légère).

Habit Rouge EDC: de originele formule van deze geur, die niet meer gemaakt wordt, legt sterk de nadruk op het samenspel tussen citrus en kruiden in de opening. Op zeer knappe wijze is het Guerlain gelukt een citrusakkoord te maken dat gedurende de gehele ontwikkeling van de geur blijft hangen en in belangrijke mate z'n stempel blijft drukken op de geur.

Habit Rouge EDT: deze editie van Habit Rouge vind je bij Douglas en ICI Paris XL. Guerlain ontwikkelde deze editie om tegemoet te komen aan de behoefte aan sterkere geuren in de jaren '80. Het resultaat is een fraaie interpretatie van het origineel waarin de nadruk meer ligt op de houtige, wierook-vanilleaspecten van de geur dan op de citrus.

Van veel recenter aard zijn het eau de parfum en het parfum. Deze versies leggen nog minder de nadruk op de citrusnoten dan het origineel. Het eau de parfum legt sterk de nadruk op het hout. Het parfum legt sterk de nadruk op de ambery resinous noten en is veel formeler dan de andere versies, die een stuk frivoler aandoen. Het eau de parfum is op vliegvelden verkrijgbaar, het parfum is een limited edition die alleen in Parijs verkrijgbaar is.

Habit Rouge is een gedurfde geur om te dragen. Er gaat een ouderwetse charme van uit die scherp contrasteert met de hedendaagse frisse of woody ambergeuren. Men zegt zelfs dat Habit Rouge een echte dandyeske geur is! Maar hoe het ook zij, Habit Rouge is bovenal waarschijnlijk de beste Guerlain voor mannen en een onbetwiste klassieker.

Review: Frédéric Malle - L'Eau d'Hiver

In The Perfect Scent vertelt Chandler Burr, parfumcriticus voor The New York Times, over Jean Claude Ellena en diens fascinatie voor minimalistische geuren. "Bombastische, complexe geuren zijn dood," zegt de parfumeur die in zijn creaties werkt met een zeer klein palet aan ingrediënten en er trots op is zo weinig mogelijk verschillende ingrediënten in een parfum te gebruiken.

Tegelijkertijd is Ellena een groot bewonderaar van de klassieke Guerlains, een huis dat bekend staat om zijn grootse maar ook bombastische parfums. Wat te doen als minimalistisch parfumeur? In 2003 uitgegeven door Frédéric Malle is L'Eau d'Hiver één van de drie geuren die Jean Claude Ellena voor dit huis creëerde. Zijn inspiratie? Het prachtige maar relatief onbekende Après L'Ondée, gemaakt door Jacques Guerlain en uitgebracht in 1906. Koude iris roept de laatste motregen aan het einde van een fikse regenbui in het bos op. De heliotroop - helios is Grieks voor zon - vertolkt de zoete schoonheid na de regenbui: après l'ondée.

L'Eau d'Hiver neemt ons mee naar die zeldzame zonnige winterdag waar we na dagenlang regen en kou zo naar verlangen. Ellena heeft het skelet van Après L'Ondée gebruikt maar de iris als hoofdnoot vervangen door honing. Hierdoor krijgt L'Eau d'Hiver een zwoeler, zonniger karakter dan de koude Guerlainklassieker. En dit is precies wat Ellena met zijn eau chaude wilde bereiken: een moderne twist van een klassieker die, ondanks het gebrek aan een complexe structuur, warmte en zachtheid uitstraalt. De witte musk die Ellena daarnaast gebruikt heeft levert een poederige, besneeuwde kwaliteit af die het winterplaatje compleet maakt.

L'Eau d'Hiver is een prachtig voorbeeld van Ellena's stijl: zacht, helder en uitzonderlijk verfijnd. In stijl klassiek, in uitvoering modern. Een parfum voor liefhebbers van klassiek, maar een parfum dat óók draagbaar is voor iedereen die bij poederig en klassiek meteen denkt aan de grands parfums die grootmoeder droeg!

Frédéric Malle's L'Eau d'Hiver is in Nederland verkrijgbaar bij Skins Cosmetics. 50ml à €85,-, 100ml à €125,-.

Life is a box of chocolates

Soms heeft een mens behoefte aan ongecompliceerd genieten en is er niets lekkerder dan zoetigheid. De parfumwereld -die zichzelf bij tijd en wijle wat te serieus kan nemen- heeft desalniettemin een equivalent van de zoete snack: de gourmands. Toegankelijk, speels, geen voedingswaarde van enige betekenis... maar, indien van enige kwaliteit, intens plezierig.

Profumum Dulcis in Fundo: denk sinaasappelsorbet met vanille-roomijs. Druipende Splitjes op een zomerdag. Kleverige ijshanden. Mierzoet, maar oh zo lekker. Voor wie nooit groot wil worden.

Hermès Hermèssence Ambre Narguilé: een rijke, zelfgebakken appeltaart met boerenjongens, extra rum en een goeie dosis slagroom. Voor als het buiten koud is en het hart gesterkt moet.

Serge Lutens Borneo 1834: bittere chocolade en ongezoet cacaopoeder. Patchouli speelt de tweede viool, maar blijft bescheiden gedurende de hele ontwikkeling van de geur. Voor een melkchocolade-variatie (zoeter en crèmiger) op hetzelfde thema: Chanel Coromandel, niet toevallig ook een creatie van de neus achter Borneo 1834: Christopher Sheldrake.

Thierry Mugler A*Men Pure Coffee: een stroperig-zoete Starbucks-concoctie die langzaamaan verzinkt in een basis van patchouli.

Ginestet Botrytis: deze pourriture noble in een flesje doet zijn naam eer aan met een drankzuchtige opening die doet denken aan een rijke cognac en vervolgens evolueert naar een pure zoete klaverhoning.

Dior Hypnotic Poison: marsepein, Amaretto en amandelkoekjes. Zoeter dan dit kán haast niet, maar voor wie daar tegen kan is de beloning een langdurig en overtuigend aura van banketbakkersgeuren.

Borneo 1834 is verkrijgbaar bij Skins, Dulcis in Fundo bij Shu Uemura in Magna Plaza, Coromandel en Ambre Narguilé bij de desbetreffende boutiques van Chanel en Hermès, en de overige geuren bij de meeste parfumerieën. Botrytis is via internet te verkrijgen, o.a. bij LuckyScent.

Review: Serge Lutens - Un Bois Vanille

Vanille is voor mij één van de aangenaamste noten in parfum. Het is tevens een makkelijk te onderscheiden noot, maar wanneer de geur enkel om vanille draait kan het door het aangename karakter al snel vrij onopvallend naar de achtergrond verdwijnen. Denk bijvoorbeeld aan Vanilia van L’Artisan Parfumeur, een uitstekend uitgewerkte vanillegeur, maar er zijn wat flinke sprays nodig voor ik zelf merk dat ik ‘m draag.

Zoals de gemiddelde Geurlain liefhebber je zou kunnen vertellen bestaan er natuurlijk ook vele voorbeelden van vanillegeuren die wel makkelijk de aandacht weten te trekken. Een ander parfumhuis waarvan je wel een uitgesproken interpretatie van vanille zou verwachten is Serge Lutens. Met Un Bois Vanille uit 2003 is Lutens’ huisparfumeur Christopher Sheldrake hier min of meer in geslaagd.

Zoals bij wel meer Lutens parfums krijg bij de opening een combinatie van erg sterke topnotes te verwerken waardoor je direct bij de les bent. Un Bois Vanille plaats de vanillenoot direct in een zoete gourmand en bij het aanbrengen van de geur krijg ik al snel associaties met Engelse drop. Liquorice staat dan ook vermeld als officiële noot, net als kokosmelk, karamel en marsepein. Genoeg om je alleen al bij het ruiken kiespijn te geven dus.

Na deze smakelijke opening blijf je met een ietwat stroperige en bitterzoete nasmaak bestaande uit een combinatie van houtnoten, tonkaboon, bijenwas en vanille zitten. Het is op dit punt dat de geur zijn opvallende karakter begint te verliezen. Lutens heeft dit soort combinaties met hout vaker gedaan. Op mijn huid werken ze nooit zo goed, maar mocht het aanspreken, een jaar na Un Bois Vanille bracht Serge Lutens Chêne uit waarin een dergelijke drydown veel uitgesprokener te vinden is. In Un Bois Vanille zijn namelijk, ondanks deze zware noten, de longevity en sillage bezwaarlijk bovengemiddeld te noemen. Daarnaast vindt er na de aanvankelijke drydown nog weinig ontwikkeling in de geur plaats.

Al met al dus vooral in de opening een aardig opvallende interpretatie van vanille, maar de drydown laat wat te wensen over. Alsof je een zak Engelse drop koopt en vol enthousiasme snel het kleurrijke geheel wegwerkt om vervolgens nog een uurtje aan te moeten rommelen met de saaie zwarte dropjes.

Review: Frederic Malle - Geranium pour Monsieur

Géranium pour Monsieur, de nieuwste geur uit de stal van Frederic Malle, is een doorbraak: voor het eerst is het de parfumeur, Dominique Ropion, gelukt een prominente mintnoot toe te passen die niet direct aan tandpasta en kauwgom doet denken. Door de noot in te bedden in zachte, natuurlijke geranium, een overdosis witte musks en diepe, aardsige noten van incense en benzoïne, is het Ropion (o.a. Burberry - The Beat, Yves Saint Laurent - L'Homme en Vetiver Extraordinaire en Carnal Flower, beide van Frederic Malle) gelukt het beeld van een wandeling door een tuin waar mint en bloemen groeien op te roepen. Een sterk en belangrijk staaltje van inventiviteit, want zeg nu zelf: wie wil er de hele dag in een zweem van tandpasta rondlopen?

Is Géranium pour Monsieur daarmee een goede geur? Nee, natuurlijk niet. Maar het is wel een goede geur omdat we te maken hebben met een mooi voorbeeld van de zeldzame categorie van frisse geuren die niet leunen op calone* of op de alomaanwezige fougèrecategorie. En is Géranium pour Monsieur daarmee ook een lekkere geur? Ja! De mint en geranium combineren tot een bijzondere geur die je bij elke zweem een glimlach op je gezicht tovert. De keerzijde van Géranium pour Monsieur is dat die zwemen maar af en toe langs komen vliegen: door het frisse en zachte karakter van de geur is de sillage erg laag. Hoewel dit goed past bij de mint hadden geranium en incensenoten sterker gemogen, waardoor Géranium pour Monsieur meer oompf had gehad. wil je in de zomer echter een frisse, zachte geur die past bij strand, terras en boot, zoek dan niet verder dan Géranium pour Monsieur!

* Een molecuul dat zorgt voor de ozonic noten in frisse zeegeuren.

Géranium pour Monsieur en de gehele lijn van Frederic Malle zijn verkrijgbaar bij Skins Cosmetics. 50 ml à €95,- en 100 ml à €140,-.

Tip: Creed te duur? Probeer deze geuren die erop lijken!

Creed is één van de meest veelbesproken niche parfumhuizen op internet. Met name de moderne Millésime-lijn van Creed is makkelijk te dragen, en spreekt veel mensen aan vanwege het gevoel van kwaliteit en diepgang.

Maargoed, wil je echt 70 EUR uitgeven voor 30 ml of genept worden met een grote 120 ml fles op eBay?



Wanneer je genoegen kunt nemen met andere geuren die erg op bepaalde Creed-geuren lijken, maar wel veel goedkoper zijn, dan kun je het onderstaande eens proberen:

Creed Green Irish Tweed - Davidoff Cool Water
Creed Millésime Imperial - Sean John Unforgivable
Creed Himalaya - Paco Rabanne XS
Creed Virgin Island Water - Marc Jacobs Men
Creed Orange Spice - Yves Saint Laurent Kouros
Creed Bois du Portugal - Guerlain Hértiage Eau de Parfum

Heb jij nog tips welke geuren op bepaalde Creed-geuren lijken? Laat het weten in een reactie!